Catalyst ? polski rynek obligacji to wciąż młody i rozwijający się rynek. Jak wiadomo młodość rządzi się swoimi prawami i pewne błędy należy jej wybaczyć. Nie inaczej jest w przypadku Catalyst, gdzie zdarzyły się przypadki nieterminowych wypłat odsetek oraz problemów z wykupem obligacji w dniu ich zapadalności. Jak wskazują statystyki dostępne na stronie internetowej Catalyst, zaledwie 9,39% wszystkich emisji korporacyjnych spotkało się z problemami dotyczącymi wykupu, co świadczy o coraz większej dojrzałości emitentów i ich trosce o dobre relacje z inwestorami.
Każdy inwestor obserwujący rynek obligacji musi realnie ocenić ryzyko związane z inwestycją w dłużne papiery wartościowe. Ziszczenie się ryzyka niewypłacalność emitenta rodzi bardzo ważny skutek prawny. Powstaje, bowiem roszczenie wierzyciela wobec dłużnika, które może być dochodzone na drodze sądowej. Wywodzi się to wprost z definicji obligacji zawartej w art. 4 ustawy o obligacjach z dania 29 czerwca 1995 r.: ?Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia?.
Przed wystosowaniem pisma sądowego warto rozważyć przedsądowe dochodzenie swoich należności. Praktyka rynkowa pokazuje nam prostą drogę, która może zaoszczędzić obligatariuszom żmudnej i długiej drogi sądowej. Przede wszystkim należy przeanalizować sytuację ekonomiczną spółki. Warto zwrócić uwagę na przyczyny niewypłacalności, ocenić czy spółka jest w stanie w niedalekiej przyszłości uregulować zaległości o własnych siłach.
W kolejnym kroku obligatariusz powinien wystosować pismo wzywające spółkę do wykupu obligacji i zapłaty ceny wykupu wraz z kwotą uboczną. Objaśniając w prostszy sposób, wzywa się spółkę do wykupu obligacji po ich cenie nominalnej oraz do zapłaty należnych obligatariuszowi odsetek za każdy dzień zwłoki. Nie ma tu znaczenia, czy opóźnienie wynikło niezależnie od emitenta, czy powstało w wyniku jego celowej działalności. Zgodnie z Kodeksem Cywilnym w przypadku braku innych, obustronnych ustaleń odsetki uboczne wynoszą 13% w skali roku.
W omawianym piśmie w szczególności powinniśmy zawrzeć:
- oznaczenie obligacji,
- termin do wykonania zobowiązania,
- numer rachunku bankowego obligatariusza.
Do wezwania należy dołączyć dokument potwierdzający posiadanie obligacji, może to być przykładowo kopia świadectwa depozytowego.
W sytuacji, gdy emitent pomimo otrzymania pisma nie podejmuje kroków zbliżających spółkę do uregulowania zobowiązań lub nie pozwala na to jego sytuacja finansowa, należy skierować sprawę na drogę sądową celem zabezpieczenia należności. Pomoże to odzyskać, choć część zainwestowanych pieniędzy.
Chyba największym zagrożeniem jest upadłość spółki, ale od tego też się można zabezpieczyć. Tylko zysk nie będzie wtedy aż tak wysoki, ale to już trzeba samemu ocenić, co jest bardziej korzystne.